نشریه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی
سال هفتم شماره 1 (پیاپی 17، بهار 1382)

دانشگاه یا نظام آموزش عالی هرکشور از عمده ترین نهادها و پیچیده ترین آنهاست و بدین جهت، دغدغه ی اسلامی بودن و اسلامی شدن دانشگاه در نظام جمهوری اسلامی ایران برای مسئولین نظام، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. آنچه در این مقاله پیش روی شماست تصویری است به اجمال درباره ی تلقی ها و برداشتهای متنوع از دانشگاه اسلامی.

جامعه ی اسلامی ایران درمسیر برپایی تمدن نوین دینی در جهان معاصر قرارگرفته است. اگرچه تلاش ها و گامهای مهم و محکمی برداشته شده، تا تحقق تمام اهداف راه درازی در پیش است. دستیابی به آن هدف عالی، مستلزم همکاری جدی ارکان فرهنگی نظام در سیر ایجاد یک «وحدت فرهنگی» و سپس «جامعه ی فرهنگی دینی» به معنای حقیقی خود است. با پی ریزی علوم انسانی اسلامی، وحدت حوزه و دانشگاه در ریشه ها و مبانی حقیقی، دست یافتنی بوده و به میزان تحقق این هدف، وحدت علوم و معارف نیز زمینه ساز وحدت فرهنگی دینی خواهد شد و پیاپی، شاکله های جامعه ی فرهنگی پسندیده ی دینی نمایان خواهد شد. دستیابی به این وحدت (به مفهوم تمام و کمال آن)، اصلی ترین راه وصول به نشانه ها و اهداف فرهنگی درجامعه اسلامی است وقطعا تحقق جامعه ی فرهنگی، یکی از مهمترین مسیرهای زایش جامعه ی دینی آرمانی می باشد. و بدینسان:«علوم انسانی اسلامی»، مبنای تحقق وحدت فرهنگی درجامعه ی اسلامی خواهند بود.

شرح گوشه ای از مبارزات سیاسی مذهبی آیت الله خامنه ای و ارتباطات ایشان با دانشجویان درسالهای قبل از انقلاب اسلامی، به همراه مختصری از زندگینامه ی ایشان.

شرح مختصری از تاریخچه ی آموزش عالی در ایران و نحوه ی شکل گیری دانشگاه به سبک جدید(دانشگاه تهران)، همراه آسیب شناسی این شیوه ی جدید آموزش عالی با تکیه بر اعزام دانشجو به خارج و مساله ی آموزش. پیروزی انقلاب اسلامی و شروع انقلاب فرهنگی در سطح دانشگاه های کشور. بررسی فعالیتهای ستاد انقلاب فرهنگی و شورای عالی انقلاب فرهنگی در جهت اسلامی کردن دانشگاه ها و برخی مشکلات مرتبط با آن.

این مقاله به بررسی اجمالی، پیرامون مولفه های آموزش پزشکی در دو حیطه ی تاریخی پرداخته و ضمن جریان شناسی نوع تفکر رایج در هریک از آنها؛ روش های مختلف آموزش پزشکی را بررسی نموده است. با توجه به تغییرات و چرخشهایی که در عرصه ی متدولوژی تفکر علمی در طی قرون اخیر، از رویکرد«کل گرا» به رویکرد «جزء گرا» یا استقرایی، پدید آمده است. بدیهی است که درروش ها و نحوه ی آموزش علوم تجربی و کار بردی نیز تغییراتی به وجود آید. تامل همراه با پایبندی به روش ها و آداب مالوف در آموزش پزشکی اسلامی، ضمن استفاده از سیستمهای آموزشی نوین، مانند آموزش مبتنی بر شایستگی؛ شاید محصول مبارک تعامل این دو نوع آموزش باشد، ضمن آنکه در طی مقاله اشارتی به تاریخ علم طب در اسلام و ایران، به نحو گذرا گردیده است تا در جهت احیاء روحیه ی خودباوری علمی در نسل فرهیخته وجوان کشورمان، گامی موثر برداشته باشد.

نقد و بررسی وضعیت سیاست گذاری عمومی کشور با توجه به سه مفهوم مرجعیت سیاست گذاری، واسطه های سیاست گذاری و چرخه ی سیاست گذاری عمومی در دوره ی شروع به کار مجلس، پس از مشروطه در ایران، با تکیه بر آراء و اندیشه های شهید مدرس. بعنوان یکی از واسطه های سیاست گذاری عمومی کشور. همچنین شرح افکار و اعمال شهید مدرس در رابطه با تغییر و تعیین مرجعیت کلان سیاستها در جامعه و حضور فعال در چرخه ی سیاست گذاری عمومی کشور در طول عضویت در پنج دوره مجلس شورای ملی ایران.

شرح و بررسی حوادث ورویدادهای روزهای آغازین انقلاب اسلامی در زمینه ی آراء و نظرات گروه های مختلف سیاسی فعال در خصوص نوع حکومت، قانون اساسی و مجلس خبرگان که بایستی در کشور برقرار می شد. تبیین دیدگاه های افراد و شخصیتهای سیاسی کشور در حوزه ی مسائل فوق، و همچنین شرح مختصری از اغتشاشات، در مناطق مختلف کشور که پس از مسائل فوق بروز نمود.